Haşhaş üreticisi kapsüle 1.5 milyon lira fiyat istiyor

Haber kaynağı:  Dünya Gazetesi 10.06.2002 Pazartesi

İZMİR - Hasada hazırlanan haşhaş üreticisi tohum ve kapsül fiyatlarının açıklanmasını bekliyor. Türkiye haşhaş üretiminin yüzde 10'a yakın bölümünü gerçekleştiren Çivril'in Ziraat Odası Başkanı Mehmet Özkul, bu yıl zayiatın fazla olmasının da dikkate alınarak fiyatın 1 milyon 500 bin lira olarak açıklanmasını istedi. Geçen yıl kapsül fiyatının 980 bin lira olarak açıklandığını hatırlatan Özkul, "Aynı kararname ile bu yılki ürünün avans fiyatı da 1 milyon 200 bin lira olarak belirlendi. Fakat haşhaş kış aylarında iklim koşullarına bağlı olarak zayiat verir. Geçtiğimiz yıllarda zayiat oranı yüzde 10-15 dolaylarında kalırken, bu yıl soğukların şiddetli ve uzun süreli olması nedeniyle bu oran yüzde 60'a çıktı. Geçen yıl 3 kilogram hasat yapanlar, bu yıl 1 kilogram kaldıracaklar. Hem bu durum, hem de başta mazot olmak üzere, işçilik, ilaçlama gibi girdi fiyatlarındaki artışlar gözönüne alınarak fiyat 1 milyon 500 bin lira olarak açıklanmalı. Eğer daha düşük açıklanırsa pek çok çiftçi malını kaldırmak için kendi cebinden para verecek" dedi.

Tohum piyasasına da girsin

Toprak Mahsülleri Ofisi (TMO)'nin haşhaş tohumu almadığını dile getiren Özkul, "TMO'nun haşhaş tohumu için verdiği fiyatı bilmiyoruz bile. TMO çok düşük fiyat açıklayarak piyasayı tamamen tüccara bırakıyor. Piyasaya etkin şekilde, reel fiyatlarla girmesi durumunda bizim tercihimiz TMO olur. Mevcut durumda parayı çiftçi değil tüccar kazanıyor" görüşünü belirtti.

Türkiye haşhaş üretiminin yüzde 60-70'lik bölümünün kendilerine bağlı Afyon, Eskişehir, Kütahya, Burdur, Isparta, Uşak illerinde gerçekleştirildiğini ifade eden TMO Afyon Bölge Müdürü Ahmet Refik Yıldırım, "Bu yıl kış çok şiddetli geçti. İç kesimlerde bir ay boyunca geceleri sıcaklık eksi 20 dereceye düştü. Haşhaş hassas bir ürün. O soğuklarda bölgemizdeki haşhaşların yüzde 68'i zayi oldu. Fakat çıkan yüzde 32'lik kısım çok iyi. Zaten bölgede yıllar itibariyle zayiat ortalaması yüzde 55 dolaylarında. Yani Bolvadin'de dünya morfin üretiminin yüzde 30'unu gerçekleştiren fabrikamızın ihtiyacını karşılayacak kadar ürün var" diye konuştu.

TMO İzmir Bölge Müdür Yardımcısı Mesut Dirik ise geçen yıl bölgede 4 bin 467 ton kapsül üretimi olduğunu dile getirdi. Bu yıl bölgede zayiat oranının yüzde 51 olduğunu vurgulayan Dirik, "Bu yıl 300 bin dekar için izin vermiştik, şu an 147 bin dekar haşhaş ekimi var. Biz yine de geçen yılki kadar üretim bekliyoruz. Haşhaş tohumu fiyatı piyasada belirleniyor. TMO'nun verdiği fiyat her zaman tüccarın verdiği fiyatın altında kaldığı için alım yapamıyoruz. Geçen sene piyasada 600 bin lira iken, bizim fiyatlarımız 400-450 bin lira arasında değişiyordu. Bu yüzden de üretici bizi tercih etmiyordu" dedi.