Yayın Adı

BAZI GIDA SANAYİLERİNİN ULUSLARARASI; REKABET GÜCÜ: MAKARNA, BİSKÜVİ VE UN SANAYİ

Proje Ekibi

Prof. Dr. Bedriye SARAÇOĞLU, Dr. Nezir KÖSE

Yayın Tarihi Mayıs 2000 Ankara
Yayın No 39
   

21.yüzyıla damgasını vuran küreselleşme , kısaca, ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda yerleşmiş normların, ülkelerin siyasi sınırlarını aşarak, uluslararası nitelik kazanması olarak  tanımlanabilir.  Böylece ilk bakışta   ekonomik boyutunun ön plana çıktığı bu kavram, dünya ekonomilerinin geniş bir entegrasyona girmeleri ve dünya ticaretinin serbestleşmesi  esasına dayanmaktadır. Böylece 21.yüzyıla girerken ülkeler dünya ekonomisinde daha  fazla söz sahibi olabilmek için  kıyasıya bir yarışa girmeye başlamışlar ve bu yarışla birlikte dünyamız “Küresel Pazarlar” adı verilen yeni bir kavramla tanışmıştır. Bu küresel pazarda ticaret yapabilmenin en önemli koşulu ise  orada boy gösteren  yabancı firmalarla gerek kalite gerekse fiyat ve hizmet açısından yarışabilmektir. Böylece firmaların rekabet gücünden, ülkelerin rekabet gücü kavramına gelinmektedir. Burada   ülkelerin dış rekabet gücünden anladığımız, bir ülkenin ürettiği malların diğer ülkelerin mallarıyla kalite ve fiyat açısından yarışacak düzeyde olması, diğer bir ifade ile bu  uluslararası pazarda kabul görmesidir. Rekabet gücünün artırılması Avrupa Birliğine giriş sürecinde olan ülkemiz için daha farklı bir boyut kazanmıştır. Çünkü, ülkemizin,  1980’lerde başlattığı dışa açılma sürecinde hızlı adımlarla ilerleyip küreselleşen dünyada yerini alabilmesi, herşeyden önce dış pazarlarla rekabet edebilmesine bağlıdır.              

                 "Bazı Gıda  Sanayilerinde Türkiye’nin Rekabet Gücü: Un, Makarna, ve Bisküvi Sanayi” adı verilen bu araştırmada Türkiye’nin küresel pazardaki rekabet gücü araştırılmıştır. Buğdaya dayalı gıda ürünlerinden buğday unu, makarna ve bisküvi sanayilerinin son yıllarda gerçekleştirdiği ihracat artışları , işlenmiş  tarım ürünleri içerisinde bu sektörlerin önemli bir seviyeye geldiğini göstermektedir. Bununla birlikte giderek artan   rekabetçi bir  ekonomide, buğday unu, makarna ve bisküvi sanayilerinin bulunduğu konumu muhafaza etmesi ve dünya ticareti içinde pazar paylarını artırabilmesi, bu sanayilerde yaşanan bazı sorunların giderilmesi  yönünde atılacak adımlara ve izlenecek politikalara  bağlı olacaktır. Bu nedenle rakip ülkelere kıyasla, rekabet gücü açısından ülkemizin en son durumunu değerlendiren ve bazı makro ekonomik değişkenler ile buğday destekleme politikasının etkilerini ekonometrik çerçevede ele alan böyle bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Çalışmada,  bu sektörler için üretim, ihracat, pazarlama ve finansman başlıkları altında gerçekleştirilen bir anket  uygulaması,  sektörlerde yaşanan sorunların firma yöneticileri tarafından ifade edilmesine imkan sağlamaktadır.  Anket çalışması aracılığı ile elde edilen bulgular firmalarca dile getirilen sorunların çözümünde ışık tutacaktır.

                     Gazi Üniversitesi, Ekonometri Bölümü Öğretim Üyesi ve Kırıkkale Üniversitesi İkdisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Profösör Dr. Bedriye Saraçoğlu  ile yine Gazi Üniversitesi, aynı yerde  görevli Dr. Nezir Köse tarafından yürütülen bu projede, buğday unu, makarna ve bisküvi sanayilerinde ülkemiz rekabet gücünü istatistiksel ve ekonometrik boyutta ele alan ampirik bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Çalışmada elde edilen bulgular, gerek karar alıcılara, gerekse sektörde faaliyet gösteren firmalara bilgi verici bir kaynak teşkil etmektedir. Yapılan bu araştırmanın ilgili birimlere ışık tutacağının ümit ediyoruz.

Yayının tamamını alabilmek için lütfen bizimle irtibata geçiniz