Yayın Adı

Haber kaynağı: Finansal Forum 31 Mayıs 2001

Levent ÇAĞLAR/Ankara
Dünya Bankası (DB), tarımda fiyat destekleme mekanizmalarından sonra prim sisteminin de tamamen kaldırılmasını istiyor. DB'nin Ekonomik Reform Kredisi (ERL) kapsamında 600 milyon dolarlık destek vereceği Tarımsal Reform Uygulama Projesi (ARIP) üzerinde müzakerelere başlandı. Türkiye'de nasıl bir reform yapılması konusunda hazırladığı raporlarla tanınan DB uzmanı John Nache'nin de katıldığı müzakerelerin, Türkiye'nin verdiği 'Tarım Sektörü Reformu ve Sürdürülebilir Kalkınma İçin Sektörel Strateji Mektubu'nun üzerinde yürütüldüğü belirtildi.
FF'nin edindiği bilgiye göre DB uzmanlarıyla Tarım Bakanlığı ve Hazine uzmanları arasında önceki gün başlayan müzakerelerde, DB'nin kütlü pamuk, yağlık ayçiçeği, soya fasulyesi, kanola ve zeytinyağı için uygulanan prim sisteminin 2002 yılından itibaren kaldırılmasının mektuba girmesini istediği belirtildi. Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı Kemal Derviş, Tarım ve Köyişleri Bakanı Hüsnü Yusuf Gökalp ile Sanayi ve Ticaret Bakanı Ahmet Kenan Tanrıkulu'nun da imzasının yer aldığı mektupta, yağlı tohumlar ve pamukta uygulanan primin 2001 yılında yüzde 25, 2002 yılında ise kayda değer şekilde azaltılması taahhüt edilmişti. Ancak DB'nin Mektup'ta revizyon isteyerek, sistemin 2002 yılında tamamen kaldırılmasını istediği belirtildi.

Türkiye, karşı çıktı
Yetkililer görüşmelere DB uzmanlarının; 2001 yılı için zeytinyağında 28 cent, kütlü pamukta 9 cent, soya ve kanolada 8 cent, yağlık ayçiçeğinde 6 cent olarak verilen primlerin tamamen kaldırılmasını istediğini ifade ettiler. Üzerinde müzakereler yürütülen mektupta, DB'ye DGD sisteminin yerleşmesi ile en geç 2003 yılı sonuna kadar çay, şeker pancarı, tütün ve tahılda fiyat destek mekanizmalarının ve gübre sübvansiyonunun kaldırılması taahhüt edilmişti. Yetkililer, DB ile görüşmelerde prim verilen ürünlerin Türkiye'nin dünya ile rekabet edebilmesi açısından büyük önem taşıdığını belirterek, prim sisteminin daha ileriki yıllarda kaldırılmasını, aksi takdirde devletin tarımda yön verici fonksiyonunun ortadan kalkacağını söylediklerini ifade ettiler.

Yönlendirme Komitesi kuruldu
Öte yandan, ARIP kapsamında bir Yönlendirme Komitesi kurulmasına karar verildiği öğrenildi. Tarım, Maliye, Sanayi Bakanlığı, Hazine, DPT, DİE, Ziraat Bankası, Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü ve TZOB temsilcilerinden oluşacak Komite, Tarımda Yeniden Yapılandırma ve Destekleme Kurulu'na (TYYDK) bağlı olarak çalışacak. Komite'nin oluşturulma amacının özellikle Doğrudan Gelir Desteği ve Alternatif Ürün Projesi kapsamında tarımda öncelikli olarak desteklerin kimlere gitmesine yönelik çalışmalar yapmak olduğu ifade edildi. Ayrıca Maliye Bakanlığı'nın da DGD kapsamındaki çiftçilerin, gelir vergisi stopajından muaf tutulması yönünde bir çalışma yaptığı öğrenildi.