Türkiye tohumluk endüstrisi birliği derneği başkanı Batur: Tohumculuğun geliştirilmesi zorunlu

Haber kaynağı:  Dünya Gazetesi 27 Mayıs 2002 Pazartesi

ANKARA - Dünyada genetik olarak müdahale edilmiş tohumlarla üretim giderek yaygınlaşırken, Türk tohumcuları, sektörün gelişmesi için devletin öncülük etmesinin zorunlu olduğunu belirtiyorlar. Türkiye Tohumluk Endüstrisi Birliği Derneği (TTEBD) Başkanı Yavuz Batur, yaptığı değerlendirmede, dünyada tohum sektöründe etkin olan firmaların ortalama 100-150 yıldır bu işle uğraştığına dikkati çekerek, Türk firmalarının bu firmaların birikimi ile rekabet edemeyeceğini, ayrıca bunun için ekonomik kaynakların da yetersiz olduğunu söyledi. Türkiye'de sebze tohumculuğunun yıllık cirosunun 50 milyon dolar olduğunu, yüzde 80-90'ının ithalata dayandığını belirten Batur, kayıtlı 100-120 civarında firma bulunduğunu ve bunlardan 20'sinin sektörün cirosunun yüzde 80'ini gerçekleştirdiğini belirtti.

Oysa gelişmiş ülkelerde en küçük tohum firmasının cirosunun 100 milyon dolar civarında olduğuna ve bunun yüzde 15'inin araştırma-geliştirmeye (ar-ge) ayrıldığına işaret eden Batur, şu bilgiyi verdi: "Dünyada ar-ge'ye en fazla para ayıran sektör, tohumculuk sektörü. Türkiye'de tohumculuk sektöründe ar-ge çalışması yapacak boyutta firma sayısı birkaç tane. Toplam 50 milyon dolarlık ciro içinde ar-ge'ye ayrılan pay, en fazla birkaç 100 bin dolar. Bu parayla da yılda ar-ge'ye milyonlarca dolar ayıran firmalarla rekabet mümkün değil."

Dünyada 150-200 yıldır genetik ve tohumculukla uğraşan şirketler olduğunu ve dolayısıyla bu firmaların elinde çok miktarda gen kaynağı bulunduğunu anlatan Batur, "Elinizde ne kadar çok gen varsa bu işi o kadar ileriye götürebilirsiniz. Türk firmalarının 100, 200 yıllık birikim ile yarışması mümkün değil" dedi.

Bunun için, tohumculuk sektöründe devletin öncülük etmesinin ve sektörü belli bir aşamaya getirdikten sonra özel sektöre devretmesinin şart olduğunu vurgulayan Yavuz Batur, bugün dünyada tohumculukta ileri ülkeler arasında sayılan ABD, İsrail, Fransa gibi ülkelerde sektörün böyle geliştiğini söyledi. Batur, "Halen kilosu 25 dolara da, 15 bin dolara da domates tohumluğu var. Genellikle yerli firmalar, ar-ge çalışması yapamadığı için daha düşük kaliteli tohumluk üretebiliyor" dedi.