|
ANKARA - Özel sektörle ortak üretim yapmaya hazırlanan Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü'nün (TİGEM) İhale Kanunu kapsamından çıkarılmasıyla özel girişmciler ile uzun süredir durdurulan görüşmeler yeniden başlıyor. TİGEM'in 4 işletmesinde ortak üretim yapmak için onay alan Koç-Ata Grubu, Ankara Güçbirliği Girişimi ile Dimes, Mart ve Nisan aylarında imzalamaları gereken sözleşmeleri, kurulacak ortak şirketin İhale Kanunu'na tabi olacağı gerekçesiyle imzalamamışlardı. İhale Kanunu'nda Bayındırlık ve İmar Komisyonu'nda önceki gün kabul edilen değişiklikle İhale Kanunu'na tabi olmak için kamu hissesinin en az yüzde 50 olması şartı getirildi. Değişiklik Plan ve Bütçe Komisyonu ile TBMM Genel Kurulu'nda da kabul edilirse hazırlıkları tamamlanan şirketler resmen kurulmuş olacak.
Gelişmeler şöyle bir seyir izledi: İlk kez 1999 yılında çalışmalarına başlanan ve TİGEM ile özel sektörün kuracakları ortak şirket ile tarımsal üretim yapmalarına olanak tanıyan proje, özel sektörün itiraz ettiği noktaların İhale Kanunu'nda yapılacak değişiklikle giderilmesinden sonra hayata geçirilecek. Kamuoyunda bir nevi 'özelleştirme' projesi olarak nitelendirilen çalışma 1999 yılında 37 işletmesi bulunan TİGEM'in 20 işletmesi için yapılan ihale duyurularıyla başlarken, 50'nin üzerinde şirket TİGEM'le ortak üretim için şartname aldı. Ancak TİGEM yönetimi teklif veren şirketlerden 3 tanesinin projesini kabul ederek 2001 yılında Yüksek Planlama Kurulu'nun (YKP) onayına sundu. YPK'nın sözkonusu projeleri onaylamasının ardından şirketler ile TİGEM yönetimi arasında ortak olarak kurulacak AŞ'lerin yapılarına ilişkin görüşmeler başladı. Bu arada 22 Ocak 2002 tarihinde çıkarılan Kamu İhale Kanunu ise TİGEM ile özel sektör arasındaki görüşmelerin tıkanmasına yol açtı. Teklif veren şirketler, hisselerinin yüzde 1'i bile kamuya ait olan şirketlerin İhale Kanunu'na tabi olmasına yönelik hükümlerin tarımsal faaliyetlerle uğraşan şirketlere uygulanamayacağını belirterek görüşmeleri yarıda bıraktılar.
Firmalardan gelen tepki üzerine harekete geçen Tarım ve Köyişleri Bakanı Hüsnü Yusuf Gökalp, İhale Kanunu'nda değişiklik yapılmasını öngören bir tasarı hazırlayarak Başbakanlığa sundu. Bu tasarı Başbakanlıkta uzun süre beklerken, İMF'den gelen talepler doğrultusunda Kanun'daki 'eşik değer' miktarlarının değiştirilmesi ile yüzde 50'nin altında kamu payı bulunan şirketlerin Kanun dışında kalmasını öngören yeni bir değişiklik teklifi hazırlandı. Sözkonusu değişiklik tasarısı önceki gün Bayındırlık Komisyonu'nda, dün de TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşüldü.
İhale Kanunu'yla ilgili gelişmeleri DÜNYA'ya değerlendiren TİGEM Dalaman işletmesine talip olan Ankara Girişim Grubu yetkilileri, değişikliklerin kendi talepleri doğrultusunda yapılmasının sevindirici olduğunu belirterek, Kanun'un yayımlanmasından sonra şirketlerin faaliyete geçebileceğini söylediler. Yetkililer, Kanun değişikliği sürecinin uzamasının yabancı sermayeli ortaklarını tereddüte düşürdüğünü, ortaklarını zor ikna ettiklerini kaydettiler. TİGEM işletmeleriyle ilgilenen özel sektör firmaları, yıllara bağlı olarak 30-50 milyon dolar arasında yatırım yapma taahhüdünde bulunmuşlardı.
|