İZMİR - Türkiye`ye pamuk ithalatının arttığı ve özellikle 1997`den sonra hızlandığı bildirildi. İzmir Ticaret Borsası Ar-Ge Bilgi Sistemleri Müdürlüğü araştırmasından alınan bilgiye göre, Türk pamuk üreticisi, 1980 yılından itibaren hızla gelişen tekstil ve konfeksiyon sektörünün talebine yanıt veremezken pamuk ekim alanları sürekli azaldı. Pamuk veriminde artış yaşanırken ekim alanlarında daralma görüldü ve üretim maliyetleri dünya ortalamalarının üzerinde olmasına rağmen, ürününü dünya fiyatlarından satmak zorunda kalan üretici, diğer ürünlere yöneldi.

Araştırmaya göre, Türkiye`de pamuk ithalatı 1997`den sonra patladı. Pamuk ithalatındaki artışta iç piyasa koşullarının yanında ABD`den uzun vadeli ve düşük faizle alınan GSM-102 kredileri karşılığında pamuk alımı yapılmasına ilişkin ikili anlaşmaların da etkisi oldu. Pamuk ithalatı tablosu şöyle:

"Türkiye pamuk ithalatının yüzde 41'i ABD'den sağlanıyor. Bu ülkeyi sırasıyla yüzde 24 ile Yunanistan, yüzde 8 ile Suriye, yüzde 7.2 ile Türkmenistan izliyor. Türkiye gelişmiş ya da gelişmekte olan pek çok ülkeden pamuk ithalatı yapıyor. 2001 yılı Ocak-Kasım döneminde ABD'den ithal edilen pamuğun ortalama kilogram fiyatı 0.88 dolar, Yunanistan`dan ithal edilen pamuğun ortalama kilogram fiyatı ise 1.05 dolar. Aynı dönemde Ege Standart 1 pamuğun kilogram fiyatı 1.11 dolar."

Alınması gereken önlemler

Türkiye 2001 yılı Ocak ve Kasım ayları arasında 412 bin 858 ton pamuk ithal ettiği belirtilen araştırma sonunda ise şu görüşlere yer verildi:

"Dünya Ticaret Örgütü ile yapılan anlaşma gereği, 2005 yılında dokuma ve hazır giyim ticaretinde kısıtlamalar ve vergilerin kaldırılmasıyla, kendi pamuğunu kendi üreten Çin ve Hindistan gibi fiyat avantajına sahip ülkeler karşısında pazarlara ulaşılması için kaliteli, markalı ve cazip fiyatlarda ürün sunulması, gerekmektedir. Türkiye`nin 2005 yılına kadar önlem alarak, üretimini şekillendirmesi gerekiyor. Bu nedenle tekstil ve konfeksiyon sektörünün temel hammaddesi konumundaki pamukta arz, fiyat ve kalite istikrarının sağlanması zorunludur. Kuşkusuz bu amaçlara ulaşılması, yeni stratejilerin geliştirilmesi ve pamuk üretiminin artırılması için özel önlemlerin alınması gerekmektedir.

"Alınacak önlemlerin odaklanacağı nokta, çoğunlukla fiyatları kamu tarafından belirlenen girdilerin maliyetinin düşürülmesi ve rakipler düzeyinde desteğin üreticiye aktarılmasıdır. Bunun tarımı sadece maliyet yaratan bir sektör olarak algılayan bakış açısıyla gerçekleşmesi ise mümkün değildir. Bu nedenle başta üretici, tüccar, sanayiciyi konsensus bilinciyle bir araya getiren Ulusal Pamuk Konseyi olmak üzere sektörle ilgili tüm kesimlerin ortak hareket etmesi ve yeni stratejiler geliştirmesi çalışması gerekmektedir."