İSTANBUL - Fiyatı üç ayda bir belirlenen sütte piyasa yine karıştı. Mart ayı sonu itibariyle fiyatı yüzde 20'lik artışla 320-335 bin lira arasında değişen sütte ne üretici ne de sanayici fiyattan memnun değil. Geçtiğimiz günlerde Yaşar Holding 0Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Yaşar'ın dile getirdiği "Süt bulamıyoruz, damızlık hayvan ithal edilmeli" yönündeki görüşüne sektörden ve sanayicilerden farklı tepkiler geldi. Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği Genel Sekreteri Fehmi Aksoy, "Eğer çiğ süt arzı talebi karşılayamaz durumda olsaydı üretici fiyatlarının enflasyon oranının üzerinde artması gerekirdi. Oysa 1995 yılından sonra çiğ süt fiyatlarında artış, dayanıklı süt fiyatlarında meydana gelen artışın altında kalmıştır" diye konuştu.

Sütaş Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Yılmaz da damızlık ithalatından önce ulusal bir hayvancılık stratejisi oluşturulması gerektiğini söyledi. Yılmaz daha öncede 300 bin damızlık hayvanın uygun koşullarda ithal edilerek üreticiye dağıtıldığını ancak sorunların çözülmediğini ve bu hayvanların kesime gittiğini ifade etti.

"Tüketiciye yeni külfet"

Sütaş Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Yılmaz, üç ayda bir belirlenen süt fiyatlarının Nisan döneminde yüzde 20'lik artışla 320 - 335 bin liraya yükseldiğini söyledi. Yılmaz, üretimin devam etmesi açısından böyle bir artışa ihyitaç olduğunu ancak alımgücü düşen tüketiciye yeni bir külfet geldiğini ileri sürdü.

Hayvancılık konusunda öncelikle ulusal bir strateji oluşturulması gerektiğini ve böylelikle fiyatlardaki ani artışları ya da durağanlığı gidermenin mümkün olabileceğini belirten Yılmaz, süt sektörünün yüzde 85'inin kayıtdışı olduğu iddiasını yineledi. Yılmaz, ilgili yasa çıkmadığı için Süt Konseyi'nin de işlerlik kazanamadığını söyledi. Yılmaz, "Ulusal bir tarım politikası oluşturmak yerine 'doğrudan gelir desteği' ile üreticiye sus payı veriliyor" diye konuştu.

Yılmaz, canlı hayvan ithalatı yapılması isteği ile ilgili olarak da "Daha önce de 300 bin hayvan ithal edildi. İlk iki yıl ödemesiz, 8 yıl vadeli olarak, son derece uygun koşullarda. Bunlar üreticiye dağıtıldı ama beklenen sonuç alınamadı. Hayvan ithalatından önce ulusal bir strateji belirlenmeli" dedi. Hayvancılığın ulusal bir stratejisi olması gerektiğini vurgulayan Yılmaz, süt fiyatındaki artışın ne alanı, ne de satanı memnun etmediğini, dengeleri yerine oturtacak bir takım politikalar üretmek gerektiğini söyledi. Yılmaz, piyasanın canlanması için üreticinin zam yapmaması konusundaki çağrıya da değinerek, "Böyle bir ortamda fiyatları dondurabilecek güç hiç kimsede yok" dedi.

Aksoy: "Damızlık hayvan talebi düşüyor"

Çiğ süt fiyatındaki artışın 1995 yılından buyana dayanıklı süt fiyatının altında kaldığını savunan Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği Genel Sekreteri Fehmi Aksoy, son iki yılda damızlık hayvan talebinin düşüş trendi içinde olduğunu anımsattı. Aksoy, "Dişi hayvanların büyük bir bölümü de kasaba gitmiştir. Bu durum süt sektöründe üretici aleyhine bir gelişmenin olduğunun açık ifadesidir" dedi. Aksoy, hayvan ithalatı yapılması durumunda bu hayvanların da kesilerek et olarak değerlendirileceğini savundu.

Hayvan ithal edilmesi için bir lobi faaliyeti yürütüldüğünü ileri süren Aksoy sözlerini şöyle sürdürdü:

"Ekim kasım aylarında üreticiye kesim için 3 ay sonraya gün veren kişi ve kuruuşların, kurban bayramı sonrası herkesin evinde bol miktarda et varken birden fiyatı yükselterek, kesmek için hayvan bulamıyoruz diye ortaya çıkmış olmaları manidar gözükmektedir. Kasım 2001'de Tarım Bakanlığı besideki hayvan sayısını 1.5 milyon baş olarak açıklamıştır. Bu hayvanların hepsi dört ay içinde kesilmiş midir, kesildiyse bu et buharlaşmış mıdır?."

Aksoy, ithalat lobisinin, bu işten hayvan başına 200 dolarlık rant sağlamak, çiğ süt ve karkas et fiyatını düşürmek için hareket ettiğini iddia etti.

 

Yıllara göre çiğ süt fiyatlarındaki değişim (lt/TL)

Yıllar Ocak Haziran Aralık yıllık ortalama dolar bazında ortalama(lt/dlr)

2000 136.666 154.000 198.000 163.000 0.27

2001 180.000 165.000 235.000 193.000 0.13

2002 235.000 290.000 - - -